Rebellenleider: ‘Sieneke wint Songfestival’


ERGENS IN DE RIMBOE – Als het aan de Managuayaanse rebellenleider Fernando Sapo ligt, wint Sieneke het Eurovisie Songfestival. Dat heeft Wálter Mufón, songfestivalcommentator en vriend van Sapo, verklaard.

Door Jens Mikkelsen

‘Fernando is erg gecharmeerd van jullie zangeres,’ verklapt Mufón, die vanavond klaarzit om de tweede halve finale te verslaan. De leider van de maoïstische rebellenbeweging De Oplichtende Pad, die zich schuilhoudt in de jungle, verheugt zich al op Sienekes overwinningstournee en het bijbehorende optreden in Managuay.
Mufón: ‘Hij vroeg mij op onzekere toon: “Ik heb gehoord dat zij een relatie heeft met een van de Smurfen. Maar met wie?”’ Lachend: ‘Als het Grote Smurf is, hoeft hij zich geen zorgen te maken.’ Sapo draagt tegenwoordig een witte baard.

Net als over de hele wereld is het Eurovisie Songfestival ook in Managuay zeer populair. De deelnemers figureren in alle boulevardbladen. Van Sieneke vinden de Managuayanen nog het vreemdst dat zij met haar achttien jaren nog niet is getrouwd, en vooral dat zij nog geen kinderen heeft. ‘Natuurlijk is genieten van je jeugd belangrijk,’ licht Mufón toe. ‘Maar op je twaalfde, dertiende mag je toch ook wel eens aan de toekomst gaan denken.’

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Eindejaar

Vreugdevuur in San Cristóbal, 31 december 2012

Ramira (17) rookt doodgemoedereerd een shaggie op het plein van San Cristóbal, een stadje in de Managuayaanse Andes. Vriendin María (18) veegt met anderen de restanten van het nieuwjaarsvuur bijeen. Elke keer als deze haar een nagloeiende stoelpoot of speelgoedbazooka toeslingert, duikt Ramira opzij. ‘Gevaarlijk? Welnee,’ lacht ze. ‘Iedereen heeft hier derdegraads brandwonden in januari.’

Jaarwisselingen in Managuay zijn berucht. Het patroon is dit: met Oud en Nieuw vallen honderden doden en gewonden, de politie blijft op haar post en in de ochtend verklaart de Staatsgezondheidsdienst dat alles rustig is verlopen. Zo ook dit jaar. De werkelijkheid is echter anders: metropool Mataquintos snoof tot het ochtendgloren, in het jungleachtige noorden slingerde men naakt aan lianen en op de pampa’s van het zuiden vonden weer de met drank overgoten lamarodeo’s plaats. En in de Andes, in het westen, streefde elk plaatsje naar het hoogste vreugdevuur. 

Dit jaar streek San Cristóbal met de eer: de vlammen reikten wel 21 meter hoog. Het resultaat van gemeenschapszin, stelt Geraldo Puños (59), een van de vegers op het plein. ‘Aan de brandstapel draagt iedereen zijn steentje bij,’ zegt hij. ‘Een oud kastje, een stoel.’ Zelfs de overheid deed mee: de Immigratiedienst doneerde zevenhonderd in beslag genomen panfluiten van illegale Bolivianen, en één beenprothese.

Het vreugdevuur is simpelweg een traditie in San Cristóbal. Na middernacht vormen de mannen uit het stadje een kring en dansen er zo dicht mogelijk tegenaan. Wie als eerste zijn snor schroeit, krijgt – behalve rode blaren in zijn gezicht – de unieke kans om de nacht door te brengen met een scholiere naar keuze.

Ramira lacht: afgelopen maandag was zij zo’n scholiere. ‘Ik wist van toeten noch blazen, ik vond er niks aan. Toen hij zijn vriendengroep ging halen, ben ik hem snel gepeerd!’
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Boer zoekt vrouw aangeklaagd door afgewezen boer

Boer Adalberto Silencioso jr., kauwend op een homp cocabladeren

CARRUQUICHANGO – Hij had er zo graag bijgezeten, bij Boer zoekt vrouw internationaal. Maar cocaboer Adalberto Silencioso jr. uit Managuay viel op het laatste moment af. Nu eist hij compensatie, én fotomateriaal van Yvon Jaspers.

Door Jens Mikkelsen

‘Drie keer zijn ze hier geweest,’ zegt boer Adalberto, wandelend over zijn plantage. Hij trekt een bos cocabladeren van een struik en stopt ze in zijn mond. Kauwend: ‘De vierde keer zou Yvon komen, met haar concha.’ Hij maakt knijpbewegingen met zijn rechterhand. ‘Ik heb haar nooit gezien.’ Adalberto schiet een groene fluim naar een boomstam, vijf meter verderop. Raak.

Boer zoekt vrouw ging zondagavond van start met een internationale versie, waarin Nederlandse landbouwers uit Tanzania, Denemarken, Canada, Frankrijk en Bonaire een partner zoeken. Zoals verwacht was de uitzending een succes: maar liefst 3,1 miljoen mensen keken. Geen van hen weet echter van de buitenlandse boer die pas op het laatste moment te horen kreeg dat hij toch niet mee mocht doen: Adalberto Silencioso jr., cocaboer in Managuay.

‘Dat ze liever Nederlandse boeren hebben, snap ik,’ tiert boer Adalberto. ‘Maar hun overige argumenten! Mijn blaadjes zouden dubieus zijn, omdat er cocaïne van gemaakt wordt. Weet je wat voor een gorigheid ze brouwen uit het product van een koeienboer? Karnemelk!’

Ook de arbeidsomstandigheden op de plantage van boer Adalberto vond de redactie van het KRO-programma ‘lastig uit te leggen.’ Adalberto, geïrriteerd: ‘Ik zou mijn personeel grof behandelen. Omdat ik ze pas een burrito geef ná hun elfurige werkdag. Ja natuurlijk! Anders beginnen ze direct na het ontbijt al te klagen over de stokslagen waarmee ik ze ’s ochtends uit hun hok jaag!’

Nu spant boer Adalberto een proces aan tegen de KRO, vanwege het ‘geschonden vertrouwen’ en de gemaakte kosten. Het gaat hem niet om het geld, bezweert hij, maar om eerherstel. ‘En om foto’s van Yvon. Ik zag haar ergens in hotpants in een weiland staan. Waarom kwam ze dat godverdomme hier niet doen?’

Alle ophef heeft boer Adalberto alvast een onverwachte troostprijs opgeleverd. De grootste tv-zender van Managuay, La Llama Erótica, heeft hem uitgenodigd deel te nemen aan de Managuayaanse versie van Boer zoekt vrouw. Waarschijnlijk voelt hij zich in Agricultor busca mujer – waarvoor de KRO overigens zegt geen licentie te hebben afgegeven – meer thuis: onder de kandidaten zitten een kalasjnikovboer, een verbouwer van suikerriet voor de rumindustrie en een handelaar in vrouwen.

Overheid ‘prettig verrast’ door Bouterse

MATAQUINTOS – De militaire junta van Managuay is ‘prettig verrast’ door de persoon Desi Bouterse. Dat verklaart een functionaris die gisteren aanwezig was bij Bouterses inauguratie als president van Suriname.

Aurelio Beluga Lacroix, honorair consul van Managuay in Suriname: ‘Aanvankelijk twijfelde ik of ik wel moest gaan. Wéér zo’n feestje van een democratisch gekozen president. Maar toen ik hoorde dat Bouterse verdacht wordt van de Decembermoorden, dat hij niet welkom is in Nederland en zelfs veroordeeld is voor betrokkenheid bij drugshandel, heb ik mijn uitnodiging meteen bevestigd.’

Beluga Lacroix noemt de inauguratie ‘gezellig’ en Bouterse ‘een prettige persoonlijkheid’. Hij weet nu ook waarvan Bouterse verdacht wordt: het martelen en vermoorden van vijftien politieke tegenstanders in 1982. ‘Ik schrok aanvankelijk van dat aantal: vijftien,’ aldus de consul. ‘Maar toen dacht ik: ook onze generaals zijn met kleine beetjes begonnen.’

Ook rel in Managuay om ‘Sint’

Zoals elk jaar barst ook in Managuay de discussie los over de plaatselijke ‘Sinterklaas’. Alleen: deze Sint-Cerberus mishandelt kleuters en laat niet eens een cadeautje achter.

We belden met Patrick M’fofo, Zuid-Amerika-specialist van het Meertens Instituut voor Volkenkunde:

Wat zijn de overeenkomsten tussen onze Sinterklaas en Sint-Cerberus?
Ze zijn allebei geïnspireerd op christelijke heiligen, compleet met mijter, mantel en staf. En ze hebben hulpjes: bij ons Zwarte Piet, bij hen Pedro el Negro.

En de verschillen?
Zwarte Piet heeft een roe, Pedro el Negro gebruikt pepperspray.

Pepperspray? En Sint-Cerberus is de goedheiligman die de kindertjes troost?
Troost? Zodra ze verblind zijn, krijgen ze de staf van Sint-Cerberus zelf er nog eens overheen.

Wat is eigenlijk de lol van deze vorm van kindermishandeling in Managuay?
Nou, de oom of neef die Sint-Cerberus speelt, heeft doorgaans een goede tijd. Maar die is dan ook dronken.

Dus iedereen is opgelucht als eind december Sint-Cerberus weer vertrekt?
Jazeker. Dan kunnen oom of neef weer, ongehinderd door die onhandige verkleedspullen, de kleintjes in elkaar rammen.

Bedankt voor dit gesprek.
Mag ik de groeten doen?

Cultuur: De dorpsfontein van Pueblo Poño

Zomaar een fontein in het dorpje Pueblo Poño, prachtig versierd met drie iconen van kennis uit de Managuayaanse geschiedenis. Boven de zonnewijzer, symbool van de wetenschap uit de precolumbiaanse tijd. Dan de globe, die staat voor de wetenschap die de Spaanse ontdekkingsreizigers meebrachten. En onder de emmer, handig bij de wetenschap dat een glas van de lokale jenever Benedicción een agressieve chemische reactie oplevert met het maagzuur.

Presentatrice Jellinek verlaat tv-programma om relatie

Evita Jellinek aan het werk

MATAQUINTOS – Tv-presentatrice Evita Jellinek ziet zich genoodzaakt haar baan op te geven nu zij een liefdesrelatie heeft aangeknoopt met Adán Minskewicz, een bekende drinker van advocaat.

Volgens Jellinek heeft de hoofdredacteur van haar programma Llámame!, een belspelletje, laten weten dat het ‘onwenselijk’ is dat zij presentatrice blijft. Jellinek, schamper: ‘Bij het spel ‘Raad de foto, win een chorizo’ gebruiken we wel eens een afbeelding van Minskewicz, vandaar. Onder deze omstandigheden kan en wil ik niet werken.’

Minskewicz is het uithangbord van drankenfirma Abogado, die al jaren vergeefs probeert een voet tussen de deur te krijgen in dit land van rum- en tequiladrinkers. De drinkerskwaliteiten van reclamester Minskewicz worden echter zeer gewaardeerd door de Managuayanen.

Boze tongen beweren dat de hoofdredacteur van Llámame! slechts wraak heeft willen nemen voor een blauwtje dat hij bij Jellinek liep. Hij zou tijdens een afspraakje in januari een halve liter advocaat hebben gedronken om indruk op haar te maken, maar moest kort daarna al overgeven op Jellineks beroemde maillot van alpacahaar.

Verkoopt De Wever de Waalse Ardennen?

Kernproeven in de Waalse Ardennen?


BRUSSEL – N-VA-leider Bart De Wever bestudeert de mogelijke verkoop van de Waalse Ardennen aan Managuay. Dat heeft een hoge Managuayaanse regeringsfunctionaris verklaard.

De Wever werd met zijn Vlaams-nationalistische N-VA gisteren de grote winnaar van de Belgische verkiezingen. De N-VA streeft op termijn naar ontbinding van België. Een half uur na de eerste exit-poll ontving De Wever reeds een telefoontje van de Zuid-Amerikaanse banendictatuur Managuay, die geïnteresseerd is in aankoop van de Waalse Ardennen.

Volgens de Managuayaanse regeringsfunctionaris is Managuay naarstig op zoek naar geschikte terreinen ‘voor dagelijkse militaire oefeningen, zoals bivak, expeditietraining en kernproeven.’ Voor dat laatste zou De Wever urbane centra als Luik, Bergen en Namen ‘uitermate geschikt’ hebben genoemd.

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: El Aire Libre

50 Peso (r) en Lil’ Carmen

Op het podium wijzen vier mannen naar hun kruis. ‘Es un chihuahua en tu bolsillo?’ De menigte begint te blaffen. ‘O te gusta encontrarme?’ Een luid gejuich stijgt op, een daverende beat zet in. Boyband Los Cojones is de onbetwiste smaakmaker van muziekfestival El Aire Libre, niet in het minst dankzij hun hit ‘Is dat een chihuahua in je broekzak (of ben je gewoon blij me te zien)?’

El Aire Libre: wat in 1972 begon als een eenmalige hippiehappening is uitgegroeid tot een driedaags evenement en een vrijplaats in Managuay, de laatste militaire dictatuur van Zuid-Amerika. Qua sfeer is het Lowlands, qua muziek is het Pinkpop, qua drankgebruik is het het Oktoberfest – maar dan met zelfgestookte tequila in plaats van bier. ‘Natuurlijk kun je het zonder alcohol ook leuk hebben,’ zegt Marta (20), die bij haar tent op de festivalcamping tabasco druppelt in een weckpot met gefermenteerde lamamelk. ‘Maar niet hier.’ Haar vriendin Andrea (22) biedt twee patrouillerende militairen een slok rum aan, die ze gretig aanvaarden. ‘Je moet die gasten te vriend houden,’ zegt ze later. ‘Voor je het weet, liggen ze je in een bunker te toucheren.’ In de verte klinken de tonen van hiphopkleuters 50 Peso en Lil’ Carmen: ‘No estoy tu bitch, papá.’

Zo gemoedelijk als de eerste dag van El Aire Libre verloopt, zo dramatisch is de avond. Zoals gevreesd zorgt het optreden van Raúl, een singer-songwriter met regeringskritische teksten, voor reuring. Al na één lied neemt de zanger het woord ‘mensenrechten’ in de mond, waarop – vanuit het niets – vier militairen op het podium springen. Raúl stuift weg, chaos breekt uit. Onder gegil van het publiek wordt de rennende zanger met een elektrische stok bewerkt, terwijl een van de militairen roept: ‘Doorlopen, hier is niets te zien!’

El Aire Libre: Managuay op zijn puurst.
Noud Nijssen

Foto Lota del Horno


Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Voetbal

Het Managuayaanse elftal voor aanvang van Bolivia–Managuay, 1976

En dan gebeurt het: Mezza trekt een sprint vanaf de middellijn, neemt de bal aan van Liendo, Lázaro in zijn rug, draait knap weg, haalt de achterlijn, snijdt vervolgens naar binnen en dan, in het strafschopgebied – ai! – hakt Moreno met een kapmes zijn achillespees stuk. Mezza valt bloedend op de grond, Moreno moffelt het wapen weg in zijn broek terwijl hij naar een denkbeeldige vogel tuurt.

Het idee om klassieke voetbalwedstrijden na te spelen is in Managuay een schot in de roos gebleken. Sport is hier – zoals bovenstaande scène aantoont – doorgaans een bloederige aangelegenheid, en daar houden de Managuayanen van. Het stadion van FC Puta Madre zit op deze Día de los Clásicos dan ook stampvol. Hele gezinnen joelen mee met tien nagespeelde wedstrijdhelften. Lees verder “ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Voetbal”