ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Eindejaar

Vreugdevuur in San Cristóbal, 31 december 2012

Ramira (17) rookt doodgemoedereerd een shaggie op het plein van San Cristóbal, een stadje in de Managuayaanse Andes. Vriendin María (18) veegt met anderen de restanten van het nieuwjaarsvuur bijeen. Elke keer als deze haar een nagloeiende stoelpoot of speelgoedbazooka toeslingert, duikt Ramira opzij. ‘Gevaarlijk? Welnee,’ lacht ze. ‘Iedereen heeft hier derdegraads brandwonden in januari.’

Jaarwisselingen in Managuay zijn berucht. Het patroon is dit: met Oud en Nieuw vallen honderden doden en gewonden, de politie blijft op haar post en in de ochtend verklaart de Staatsgezondheidsdienst dat alles rustig is verlopen. Zo ook dit jaar. De werkelijkheid is echter anders: metropool Mataquintos snoof tot het ochtendgloren, in het jungleachtige noorden slingerde men naakt aan lianen en op de pampa’s van het zuiden vonden weer de met drank overgoten lamarodeo’s plaats. En in de Andes, in het westen, streefde elk plaatsje naar het hoogste vreugdevuur. 

Dit jaar streek San Cristóbal met de eer: de vlammen reikten wel 21 meter hoog. Het resultaat van gemeenschapszin, stelt Geraldo Puños (59), een van de vegers op het plein. ‘Aan de brandstapel draagt iedereen zijn steentje bij,’ zegt hij. ‘Een oud kastje, een stoel.’ Zelfs de overheid deed mee: de Immigratiedienst doneerde zevenhonderd in beslag genomen panfluiten van illegale Bolivianen, en één beenprothese.

Het vreugdevuur is simpelweg een traditie in San Cristóbal. Na middernacht vormen de mannen uit het stadje een kring en dansen er zo dicht mogelijk tegenaan. Wie als eerste zijn snor schroeit, krijgt – behalve rode blaren in zijn gezicht – de unieke kans om de nacht door te brengen met een scholiere naar keuze.

Ramira lacht: afgelopen maandag was zij zo’n scholiere. ‘Ik wist van toeten noch blazen, ik vond er niks aan. Toen hij zijn vriendengroep ging halen, ben ik hem snel gepeerd!’
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Latijnse schone op Eurovisie Songfestival?

Zangeres Luísa Campaña


DÜSSELDORF – Op het Eurovisie Songfestival in Düsseldorf zou volgende week zomaar een verrassingsact uit Managuay kunnen staan. Zonder kleren.

De 19-jarige Luísa Campaña (foto) is door de Managuayaanse staatsomroep (REM) uitverkoren om haar liedje ‘Caramba! (Where Is My Pantyhose?)’ voor honderden miljoenen Europeanen te vertolken. Dat Managuay geen lid is van de Europese Radio-Unie ERU en dus niet mag meedoen aan het Songfestival, deert de Managuayanen niet. ‘Luísa is heel getalenteerd, en ze doet haar kleren uit,’ aldus een woordvoerder van de REM. ‘Wie kan daar nou iets tegen hebben?’

Luísa laat weten dat ze ‘ontzettende zin’ heeft om de juryleden van de verschillende Europese landen te ontmoeten. Met Spanje heeft ze vandaag al een afspraak (van 13:00–14:00 uur in het NH Hotel in Valencia), Portugal volgt donderdag (motel Porta Oberta, Coimbra, 16:45–17:15 uur).

Toerisme: De begraafplaats van Chuco

Volgens sommigen is de begraafplaats van Chuco – met zijn grafzerken van opgesteven lamakak en zijn ronddolende weduwnaars met wapperende vesten, een geopende fles tequila in de hand en een wolfsblik in de ogen – een culturele parel van jewelste en een terechte bestemming voor een oneindige rij toeristenbussen uit binnen- en buitenland.
Dat is echter niet het geval.

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Technologie

‘En dit,’ zegt de gids, ‘is de internetzaal.’ Onder een cirkelvormig plafond, gestut door Griekse zuilen, staat een mahoniehouten bureau met een computer erop. Het inbelmodem verspreidt een ratelend geluid. ‘Een pc,’ constateert de collega van Le Monde, en krabbelt op zijn blocnote. ‘Is het een Windows 8?’ De gids, die op het toetsenbord tikt, begint onbedaarlijk te lachen. ‘Windows 8?!’ Een traan uit zijn oog vegend: ‘Wij zijn inmiddels verder. Dit is een Windows 95.’

Er zijn veel terreinen waarop Managuay een achtergestelde positie inneemt, en technologie is er beslist een. In dit cassetteland verzamelen zich op feestjes steevast vijf mannen rondom je cd-speler en stoten bewonderende fluittonen uit. Videotheken doen er goede zaken, en niet zelden rangschikken ze hun films op Betamax, Video 2000 en VHS.

Ook wat computers betreft, is Managuay een vergaarbak van verouderde technologieën. In Valle de las Tetas – het Silicon Valley van Managuay – werd vorig jaar de lancering van Windows 95 groots gevierd. ‘Vanaf nu telt Managuay mee als computerland,’ ronkte de licentiehouder. ‘De Commodore 128 gaat het héél lastig krijgen.’ Vijf minuten in de demonstratie van het nieuwe besturingssysteem crashten alle computers.

Desalniettemin breidt de digitale wereld zich in het Zuid-Amerikaanse land als een olievlek uit. Bedroeg het aantal officiële internetaansluitingen in 2011 nog vier, een jaar later stond de teller al op elf. En dat is bijzonder, voor een land waar vooral ouderen liever vertrouwen op nieuwsvoorziening per telex, telegraaf en postduif.

Nadat hij de journalisten verschillende kleuren diskettes heeft getoond – ‘een soort floppy, maar dan hard’ – stapt de gids naar de pc en zegt triomfantelijk: ‘Nu moet u dít maar eens bekijken!’ Staand voor de computermonitor betrekt zijn gezicht. ‘Puñeta!’ brult hij. ‘Een half uur gelul en nóg is die foto van Gloria Estefan niet geladen!’
Roger Abrahams

Rayonhoofden slaags, vergadering opgeschort

Een moddermeester test het parcours bij La Libertina. Oordeel: nog te nat

LA LIBERTINA – De rayonhoofden van de vereniging De Noordelijke Elf Steden hebben zondagavond al na tien minuten hun bijeenkomst moeten afbreken als gevolg van een onderlinge knokpartij, waarschijnlijk wegens alcoholmisbruik.

Voorzitter Wílmer Wáffler verwacht echter dat de besprekingen vandaag kunnen worden hervat, nu hij de rayonhoofden op het protocol heeft gewezen. ‘Dronken zijn is geen punt, maar vechten moet echt wachten tot na de vergadering.’
Wáffler roept iedereen op het hoofd koel te houden, maar de aanhoudende droogte in Managuay heeft een ware Elfstedenkoorts losgemaakt. Het is dan ook voor het eerst in vijftien jaar dat er ‘oriënterend overleg’ plaatsvindt over de Elfstedenrace.

De Elfstedenrace (in het Spaans: la Carrera de Once Cuidades) is een 200 kilometer lange autorally over natuurmodder in het jungleachtige noorden van Managuay. Elke zomer weer wordt er nerveus gespeculeerd over de toestand van de modder: die moet hard zijn, maar zacht genoeg om zoveel brandstof te verbruiken dat bij elk van de elf steden op het parcours moet worden bijgetankt – benzine voor de auto, veel alcohol voor de chauffeur.
De tocht werd voor het laatst in 1997 verreden: winnaar werd Evo de Bembas, nu cocaboer in Bolivia.

Jaarwisseling rustig verlopen


MATAQUINTOS – De jaarwisseling is in Managuay rustig verlopen. De Staatsgezondheidsdienst registreerde 734 doden en 22.196 gewonden en spreekt van ‘een kalme nacht’.

In het gehele land rukte de politie maar éénmaal uit. In Chuco, de hoofdstad van de gelijknamige Andesprovincie, ontstond een brand in de binnentuin van het politiehoofdkwartier toen agenten een vuurwerkmat van 22 vierkante meter, die niet afging, opnieuw wilden aansteken. Collega’s reden daarop gewapend en met sirene de binnenstad in om vuurwerk van burgers in beslag te nemen.

Snowden wijst asiel in Managuay af

Een spandoek ten faveure van Edward Snowden
in Hong Kong, Snowdens vorige vluchthaven

QUITO – Edward Snowden heeft politiek asiel in de Zuid-Amerikaanse bananendictatuur Managuay afgewezen. Buurland Ecuador wordt waarschijnlijk de nieuwe thuishaven van de Amerikaanse klokkenluider.

Dat heeft de Ecuadoriaanse ambassadeur in Rusland, Patricio Alberto Chávez Závala, verteld in een televisie-interview. Chávez had zondagmiddag op de luchthaven van Moskou een ontmoeting met Snowden, maar werd daarbij herhaaldelijk gehinderd door een geheim agent uit Managuay. ‘Ik had die man al vijf keer langs zien lopen,’ zei Chávez. ‘Eén keer deed hij alsof hij zijn veter moest strikken. Toen legde hij heel opvallend zijn visitekaartje naast de voet van Snowden.’

Niet veel later nam de geheim agent plaats aan het tafeltje naast Chávez en Snowden. Chávez: ‘Dat deed hij heel stilletjes. Maar toen de ober kwam, ontstond er een kleine scène omdat hij weigerde om iets te bestellen, maar toch wilde blijven zitten. Het was nogal genant. Daarna bleef hij naar Snowden staren en sisgeluidjes maken. Het was overduidelijk dat hij Snowden naar Managuay wilde halen, maar een echt aanbod heeft hij niet gedaan. Wel stak hij, toen Snowden en ik dieper ingingen op de mogelijkheid van politiek asiel in Ecuador, een Managuayaans boekje met een blote vrouw boven zijn tafel uit, trok zijn wenkbrauwen op en knipoogde. Snowden schudde toen met zijn hoofd.’

De Managuayaanse minister van Defensie, generaal Bernardo Moto y Tomo, wil het verhaal van de Ecuadoriaanse ambassadeur niet bevestigen, maar geeft wel toe dat hij een ‘speciale elitespion’ in Rusland heeft zitten. Moto y Tomo zegt het te betreuren dat Ecuador, na Julian Assange van Wikileaks, nu weer een prominente politieke vluchteling heeft binnengehaald. ‘Wat is er mis met Managuay?’ vraagt hij zich af. ‘Ooit was ons land hét toevluchtsoord voor in de verdrukking geraakte buitenlanders.’ Vermoedelijk doelt de minister hiermee op de grote aantallen nazi’s die na de Duitse nederlaag in 1945 hun weg naar Zuid-Amerika vonden, alsmede op tijdelijke verblijven van leden van terreurorganisaties als de IRA, de ETA en de Italiaanse Rode Brigades. ‘Maar laten we eerlijk zijn,’ geeft de minister toe, ‘dat was de crème de la crème.’

Ook voor Managuay geen finale Songfestival

De Managuayaanse inzending repeteert in de straten van Medellín, afgelopen week

MEDELLÍN – En weer is Managuay niet doorgedrongen tot de finale van Latinovisión, het Songfestival van de Spaanstalige wereld.

In de Colombiaanse stad Medellín verzamelde zich donderdag een keur van Latijns-Amerikaanse landen voor de voorronde van het jaarlijkse liedjesspektakel. Waar de meeste inzendingen varianten brachten op Shakira en Ricky Martin, viel bananendictatuur Managuay uit de toon door een 72-koppige, militaire fanfare met marsmuziek het podium op te sturen. Het land eindigde onderaan.

‘We hebben onze reet uit ons lijf gemarcheerd,’ zei een teleurgestelde kolonel Marco Márquez, de fanfareleider, na afloop. ‘De nummers in de finale zouden niet de nummers moeten zijn die artistiek door zouden moeten gaan. Vroeger, toen elk land in Zuid-Amerika nog gewoon een dictatuur was, speelde iedereen op dit festival marsmuziek.’

De regering-Jamón overweegt een oorlog tegen alle veertien deelnemende landen.

Muziek in een bananenrepubliek (4)

Elke maand doet correspondent Joris Mikkelsen – het kleine neefje van Jens – verslag van een muziekfestival in Managuay, de Zuid-Amerikaanse bananenrepubliek. Nu: Misterioso.

Festival: Misterioso
Beoordeling:
*****

Psychedelica
De hemel is van het donkerste zwart, en al wat ster is, straalt op zijn helderst. ‘Het Zuiderkruis,’ fluistert Jens. ‘Cruz del Sur.’ Hij ligt naast me in het gras en wijst naar vier witte puntjes in de duisternis. Onze nieuwe vriend Elio heeft het ook gehoord. ‘Escorpio,’ wijst hij. Schorpioen. En ik? Ik zie van alles in de sterren: een snor, een zonnebril, een pet – samen vormen ze een boos gezicht dat plots razendsnel op ons afschiet. ‘Generaal Jamón!’ gil ik uit.
Even later zitten we zwijgend aan een tafeltje, nippend van een beker guavesap. ‘Die ingekookte cactus was misschien niet zo’n goed idee,’ zegt Jens tegen Elio. Hij knikt naar mij. ‘Als je het staatshoofd van Managuay tussen de sterren ziet, dan ben je goed loco.’

Misterioso is een dancefestival dat eigenlijk om drugs gaat. Het vindt elke augustus plaats in de jungle van Noord-Managuay, steeds op de laatste plek waar de plaatselijke boswachterij een stuk beschermd regenwoud heeft gekapt. Als de maan aan de hemel staat, zie je meteen waar Misterioso om draait: overal glinsteren de erlenmeyers van de mobiele drugslaboratoria – een sprookjesachtige aanblik. De rest is volslagen onbelangrijk. Ergens ligt een oud cassettedeck te blèren en ‘laserlicht’ is afkomstig van een zaklamp die in een groen stuk plastic is gewikkeld en wordt doorgegeven aan elke hallucinerende idioot die hem af en toe aan- en uitzetten wil.

Met de cactus nog in de aderen wandelen we langs de stalletjes met typisch Managuayaanse psychedelica: gedroogde adder, in mescaline gewelde maracuja’s, ayahuasca-thee met lamasnippers. Op een van de tafels staat een glazen bak met een soort harige cavia’s, maar dan met buitensporig grote klauwen en een afdakje van snuit tot kont. We houden halt. ‘Gordelmollen,’ legt Jens uit. ‘Het allerkleinste gordeldier. De Manca-indianen zeggen dat in zijn schild en ingewanden het geheim van de eeuwige jeugd zit.’ Elio zegt iets tegen de gordelmolverkoper, die met een schaterlach opstaat, een van de beesten uit zijn bak haalt en aan het schildje begint te wrikken.

Snel draai ik me om – de cactus dreigt naar boven te komen – en loop pardoes tegen een meisje aan. Ik kijk op, en staar in een beeldschoon gezicht. ‘Perdón,’ stamel ik. Terwijl achter me een schril gepiep overgaat in het geluid van een staafmixer, verdrink ik in twee reebruine ogen. Het meisje glimlacht naar me. Ik glimlach terug. Iemand duwt mij een beker in mijn hand. Ik drink hem in één teug leeg, zonder mijn blik af te wenden. Dan raap ik mijn moed bij elkaar, zet een stap, breng mijn lippen bij de hare – en we kussen. Mijn hand strijkt over haar onderarm en ik voel de dikke, stugge vacht. Haar met schubben bedekte tong smaakt naar haring, drop en nutella.

Nog nooit zo psychedelisch geweest. Vijf sterren.

Chau,

Joris Mikkelsen

Dit verslag stond eerder op VICE.com. Volg daar de avonturen van Joris Mikkelsen deze zomer. Of op deze website.

Zie ook:
Muziek in een bananenrepubliek (1)
Muziek in een bananenrepubliek (2)
Muziek in een bananenrepubliek (3)

Foto Ronaldo Santana

Zwarte Piet: Schietschijf voor kinderen

Sinterklaas heet in Managuay Sint-Cerberus en zijn helper is Pedro el Negro. Het zijn kindervrienden in de zin dat ze snoep uitdelen, maar sadistische pestkoppen in de zin dat ze het met een gemiddelde snelheid van 90 km/u richting de schedeltjes mikken. En dan hebben we het over cagarrutas, zuurtjes zo hard als grind.

Wilt u ook een stukje Managuay in uw Sinterklaasfeest? Pak dan die zak met pepernoten, concentreer u op bovenstaande schietschijf en denk dat de roos het hoofd van uw vervelendste neefje is!