Categorie: geschiedenis

Geplaatst op

1600 jaar oud Manca-beeld ontdekt

1600 jaar oud, maar tijdloos: de inwendige problemen van een kater

LA LIBERTINA – Wetenschappers hebben in de jungle van Managuay een grote sculptuur van het Manca-volk ontdekt. Het beeld is circa 1600 jaar oud en stelt brakende figuren voor, waarschijnlijk na een avond zwaar tafelen.

De Manca’s kenden in de eeuwen voor de komst van de Spanjaarden in 1505 het toppunt van hun beschaving. Het is niet voor het eerst dat artefacten worden gevonden die hun cultuur nauwkeurig uitbeelden. Eerder werden al de restanten aangetroffen van een bordeel gemaakt van aangestampte klei en vorig jaar stuitten archeologen op een wandtapijt met daarop een situatie die waarschijnlijk het best kan worden omschreven als de eerste drive-by shooting uit het precolumbiaanse tijdperk.

Geplaatst op

Bonus Sjoerd van Keulen van SNS Reaal: de het-kan-nog-erger-top-3

Sjoerd van Keulen

Sjoerd van Keulen vond dat SNS Reaal de wereld moest veroveren en kocht daarom een verrot investeringsbedrijf op. SNS Reaal is nu failliet, maar Van Keulen verdiende 3 miljoen en vertrok in 2009 met een bonus van ruim 1 miljoen. Erg? In Managuay vinden ze van niet, Daar kan het nog erger.

3.
Ziekenhuisdirecteur Roque de los Rocos uit San Luís kocht in 2008 een peperduur ‘anti-virusapparaat’ via internet. Het bleek echter te gaan om een team van 93 softwarespecialisten, die na vaststelling van het misverstand weigerden het ziekenhuis te verlaten tot hun achtjaarcontract was uitgediend of de totale salarissom tot op de laatste peso was uitbetaald. Toen De los Rocos in 2011 met pensioen ging, waren de financiën zo uitgeput dat een medewerker grapte dat de directeur ‘zelf maar iets moest uitzoeken’. De los Rocos nam 10 ziekenhuisbedden mee, 24 defibrillators en 1 po.

2.
Verkeersagent Toni Charanga had in de jaren 1992-1997 maar één taak: op een stoel zitten langs de Avenida 11 de abril in Mataquintos en turven hoeveel auto’s er langsreden. Charanga leverde tweemaal een rapport in en heeft de resterende jaren aantoonbaar zitten toepen in burritobar ‘El Rincón’. Sinds 2000 heerst op de Avenida een permanente verkeersinfarct. Charanga nam dit jaar ontslag en kreeg een Land Rover cadeau. Hij werkt nu voor de Managuayaanse Spoorwegen.

1.
Generaal Fernando Dengue, minister van Volkshuisvesting van 1978–1979, beloofde bij zijn aantreden om honderdduizend miljoen miljard sociale huurwoningen te bouwen in de provincie Mataquintos. Een jaar later stond de teller op vijf. Dengue ging met pensioen en kreeg een uitzwaaipremie mee waarvan hij een villa voor zijn familie bouwde, met dertig kamers.

Geplaatst op

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: De Manca’s

Manca-ruïne in de Andes

Vanaf het rotsplateau wijst Tica in de verte. ‘Yanan Manca!’ Op onze wandelschoenen snellen we naar haar toe. Zien we dan eindelijk de legendarische hoofdstad van het Manca-volk? ‘Daar,’ zegt Tica. We knijpen met onze ogen. ‘De Grote Tempel. Achter de IKEA.’ Warempel: achter de in aanbouw zijnde vestiging van de Zweedse meubelgigant priemt een torentje uit. Een bouwvakker heeft Tica in de gaten gekregen. Hij grijpt in zijn kruis. ‘Hola guapa!’

De Manca’s zijn voor Managuay wat de Inca’s voor Peru zijn en de Azteken voor Mexico: een glorieus verleden. Op het toppunt van hun macht heersten zij over een groot deel van Zuid-Amerika. Toch zijn er ook verschillen. De Manca’s vonden bijvoorbeeld wél het alfabet uit, maar schoven het weer opzij omdat schrijven ‘voor homo’s’ zou zijn.

Liever besteedden ze hun tijd aan het hoogtepunt van hun beschaving: gruwelijk, maar hoogst origineel wapentuig. Neem de cuenca: een bom van palmbladeren, vol gloeiend hete bananenpap, die uiteenspatte bij een voltreffer. El cóndor loco was een dronken gevoerde gier die achter vijandelijke linies werd losgelaten en daar dood en verderf zaaide met golven van braaksel en gal. Denk ook aan de binnenzakchihuahua, een uitgehongerd hondje dat tijdens vredesonderhandelingen opeens richting de nek van de vijand werd gegooid.
Al deze inventiviteit voorkwam overigens niet dat de drie miljoen trotse Manca’s, kort na de komst van de Spanjaarden in 1504, bijna waren uitgeroeid door Europese ziektes als oorpijn, loopneus en jeuk.

‘Aan de kant, gringo!’ brult iemand vanuit zijn shovel, die zeshonderd jaar oude Manca-sculpturen op een hoop veegt. Yanan Manca wordt toegankelijk gemaakt voor toeristen, en daar horen behalve ruïnes ook een meubelboulevard, een goederenspoorlijn en een Manca-themapark bij. De wereldberoemde Grote Tempel blijft echter bereikbaar – links achter de hoofdpoort van Mancaland, naast de herentoiletten.
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Foto Conrado Blanco

Geplaatst op

De Inca’s, bepaald geen Manca’s

Inca-muur in Sacsayhuamán, Peru

De muren hierboven zijn wereldberoemd. Ze staan in Sacsayhuamán, een voormalig heiligdom van de Inca’s, net buiten Cuzco, Peru. Reisgids Rough Guide noemt de muren ‘enorm indrukwekkend. (…) De massieve rotsblokken met een gewicht van soms wel 132.000 kg sluiten naadloos op elkaar aan.’

De Manca’s uit Managuay kenden de Inca’s goed. Zij vonden Sacsayhuamán ‘een beetje gay.’

Geplaatst op

Maohattan: de City in de jungle

Bankencentrum Maohattan, bijna af (2008)

Hoewel zij zich schuilhouden in de jungle, gaat het de maoïstische rebellen van Managuay bepaald niet slecht. Hun flexibele omgang met Lenin en Marx leidde in 2007 en 2008 zelfs tot een heuse vastgoedboom: maoïstische projectontwikkelaars verdienden miljarden peso’s met de bouw van multiplex-cinema’s, Kentucky Fried Chickens en een ultramodern bankendistrict, Maohattan genaamd (foto).

De rebellen vergaten echter één ding: al die torenflats verrieden hun schuilplaats. Het Managuayaanse regeringsleger stormde eropaf en binnen twee maanden woonden de rebellen weer in uitgegraven gaten in de grond.

Foto Conrado Blanco

Geplaatst op

Zaak-Vaatstra: DNA-onderzoek niet altijd nodig

Nu de politie Jasper S. verhoort, de mogelijke moordenaar van Marianne Vaatstra, realiseren wij ons dat hij pas werd gepakt na dertien jaar speurwerk en grootschalig DNA-onderzoek. Managuay slaat zich op de borst met de snelst gevonden criminelen uit de geschiedenis.

De pashokjes in de zaak-Jimena Beni

23 november 2001
De misdaad: Jimena Beni (47) vond de wurgdood in een pashokje in een kledingzaak in Portagena.
De doodstraf ging naar: De man in het pashokje ernaast. Die was het dichtste bij.

28 februari 1890
De misdaad: Humberto Huidobro (44) – succesvol advocaat, getrouwd, vader van drie kinderen – deed geheel onverwachts een zelfmoordpoging door in een roomsoesje te stikken. Dat mislukte. Daarna speelde hij op zeker door een handvol slaappillen te slikken, vervolgens met open mond naar de bodem van een vat onverwerkte olie te zakken en tot slot een kogel door zijn slaap te jagen, waardoor hij en passant de olie in lichterlaaie zette en binnen tien minuten tot op het bot verkoolde.
De doodstraf ging naar: De verkoper van het roomsoesje. Die had dit moeten zien aankomen.

7 maart 1726
De misdaad: Generaal Fausticcio (68) werd ’s ochtends aangetroffen in zijn bed, het hoofd van de romp gescheiden. Fausticcio stond niet alleen bekend als ‘De Lamaslager’ vanwege het bloedige neerslaan van de Lama-opstand van San Luís in 1722, maar ook als ‘De Alleskunner’ omdat hij bij zeven van zijn negentien dochters in totaal drieëntwintig kinderen verwekte, wat de complete familie Fausticcio tot waanzin dreef.
De doodstraf ging naar: Dienstmeid Magda (in ieder geval niet de man die naast het bed stond met een bebloed kromzwaard, want dat was de zoon van generaal Fausticcio).

Geplaatst op

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Sovjetbom

De Zuidelijke Woestijn van Managuay

‘Hier stond de tribune, volgens mij.’ Majoor Enrique de los Platos, mijn begeleider, spuugt in het zand. ‘Ik zou het kunnen navragen bij de Topografische Afdeling. Maar ja.’ Met toegeknepen ogen kijk ik naar de zon, die deze zanderige uithoek tot een oven maakt. Nikita Chroesjtsjov had het goed gezien.

De Zuidelijke Woestijn van Managuay was een halve eeuw geleden een brandpunt van de Koude Oorlog. Het maoïstische regime van Sergio ‘De Neushoornleguaan’ Susa had het gebied aangewezen als testlocatie voor een nieuwe, Russische kernkop: de AN602 of ‘Tsar Bomba’. Sovjetleider Chroestsjov gaf vanuit Moskou opdracht aan Managuayaanse ingenieurs om het model in elkaar te schroeven.

Zo kwam het dat op een ochtend in 1961 een Toepolev met de volledige Sovjettop in Mataquintos landde. Susa’s programma – een krampachtig ongedwongen receptie met tequila en gefrituurde chinchillaknoedels – werd door Chroesjtsjov genegeerd: hij wilde direct naar de woestijn. Drie uur later zat hij op een tribune bloednerveus te lonken naar de Tsar Bomba, even verderop in het zand. Een mannenstem begon af te tellen.

‘Diez… Nueve…’ Niemand voorzag wat zou gaan gebeuren. Niemand, behalve iedereen die wel eens een transistorradio made in Managuay had gekocht. ‘…Zero.’ Niets. Toen klonk een luid ‘pffrrrt’, dat een half uur aanhield. Daarna nestelde een koppel alpacalama’s zich in de bom. Chroesjtsjov gooide zwijgend zijn burrito in het zand en verliet de plek des onheils.

‘Is het nog goedgekomen?’ vraag ik aan majoor De los Platos. Deze haalt een mango uit zijn jaszak en neemt een hap. Met volle mond: ‘Als u meer wil weten, kan ik u begeleiden naar het Militaire Archief. Maar ja.’

Op 30 oktober 1961 brachten de Russen op Nova Zembla hun eigen model tot ontploffing. De Tsar Bomba veroorzaakte een explosie van vijftig megaton: de grootste die de mens ooit heeft teweeggebracht.

Foto Persbureau Managuay

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Geplaatst op

Bekende Managuayanen: generaal Lope la Llama

Het bankbiljet met de beeltenis van generaal Lope la Llama

Op het biljet van 200.000 Managuayaanse peso staat een van de grootste krijgsheren van Zuid-Amerika afgebeeld: generaal Lope la Llama. La Llama (1840–1865) begon zijn carrière als rijdier in de Managuayaanse lamacavalerie, maar eindigde met de hoogste militaire rang. Hij verwierf zijn faam in de Slag bij de Stokerij in de Oorlog van de Vijf Papaja’s (1850-1852).

De bewuste stokerij stond in San Cristóbal in de Managuayaanse Andes, waar de divisie van Lope op 14 juli 1850 in een lastig parket was beland. Zijn berijder, generaal Don Manuel Terremoto, had het gebouw die nacht met veel pijn en moeite veroverd, maar was tegen het middaguur alweer omsingeld door 2000 vijandige manschappen uit Bolivia. Ze zaten als ratten in de val.

Tijdens koortsachtig overleg in het magazijn pleitte Terremoto opeens voor een charge. ‘De aanval is de beste verdediging!’ brulde hij. Twee lege rumflessen rinkelden tussen zijn voeten, maar niemand durfde hem tegen te spreken. Terwijl zijn mannen hun lama’s zadelden, sprong Terremoto al op Lope en stormde met getrokken sabel het postkantoor uit. Tenminste, dat was de bedoeling. Een golf van opspelend maagzuur verraste hem, en toen hij schreeuwend van de pijn zijn lichaam strekte, sloeg zijn hoofd tegen de stenen boog boven de deur. Hij viel morsdood op de grond.

Ondertussen sprintte Lope in zijn eentje naar buiten. Daar stuitte hij al na tien meter op drie Boliviaanse verkenners, die zich ervan wilden vergewissen dat Terremoto en zijn troepen zich daadwerkelijk schuilhielden in de stokerij. In een reflex lanceerde Lope een fluim, die zo dodelijk bleek dat alle drie de Bolivianen het loodje lieten. Hun landgenoten, die het schouwspel van een afstandje hadden gevolgd, sloegen onmiddellijk op de vlucht.

Lope werd na de Slag bij de Stokerij tot generaal bevorderd en diende tot aan zijn dood in 1873.
Sindsdien erft in Managuay het rijdier altijd de rang van zijn berijder, wat de prestaties van het Managuayaanse leger aanzienlijk verbeterde.

Foto Rogelio de la Sierra

Geplaatst op

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Voetbal

Het Managuayaanse elftal voor aanvang van Bolivia–Managuay, 1976

En dan gebeurt het: Mezza trekt een sprint vanaf de middellijn, neemt de bal aan van Liendo, Lázaro in zijn rug, draait knap weg, haalt de achterlijn, snijdt vervolgens naar binnen en dan, in het strafschopgebied – ai! – hakt Moreno met een kapmes zijn achillespees stuk. Mezza valt bloedend op de grond, Moreno moffelt het wapen weg in zijn broek terwijl hij naar een denkbeeldige vogel tuurt.

Het idee om klassieke voetbalwedstrijden na te spelen is in Managuay een schot in de roos gebleken. Sport is hier – zoals bovenstaande scène aantoont – doorgaans een bloederige aangelegenheid, en daar houden de Managuayanen van. Het stadion van FC Puta Madre zit op deze Día de los Clásicos dan ook stampvol. Hele gezinnen joelen mee met tien nagespeelde wedstrijdhelften. Lees verder “ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Voetbal”

Geplaatst op

De vloek van Armstrong

Lance Armstrong, tot afgelopen vrijdag zevenvoudig Tourwinnaar

Met Neil Armstrong dood en Lance Armstrong beroofd van al zijn Tour de France-overwinningen rijst de vraag: zou ‘de vloek van Armstrong’ dan toch bestaan? Een top 3 van ellende van de Managuayaanse tak.

1.
Jacob Armstrong verruilt in 1885 de VS voor het beloofde land Managuay. Hij brengt een goede gezondheid mee, een koffer vol gouden dollars en een zoon, John. Een prachtige toekomst gloort aan de horizon. Echter, bij aankomst op het station van Mataquintos rijdt een kruier tegen zijn voet. Armstrong loopt tyfus op, spendeert wanhopig al zijn geld aan de medische behandeling om slechts mee te maken hoe de artsen niet zijn voet, maar de romp van John amputeren. Beiden eindigen als sneue circusattractie.

2.
Manolo Prisko Armstrong leefde 45 jaar lang met een familie gordeldieren. In 1902 omschreef hij tegenover een journalist zijn positie als ‘hun vriend, broer en zoon.’ Een dag later noteerde de journalist hoe de gordeldieren Armstrongs hoofd gebruikten voor een trefbalachtig spelletje.

3.
Luísa Armstrong was een achttienjarige maagd met een voorliefde voor wurgseks. In 2012 vond zij de dood na een gewelddadige sm-sessie van vier uur met haar oudere minnaar, Gris. Na de sessie, toen zij haar halsband had afgedaan en Gris had gedag geblaft, struikelde Luísa over een potlood en viel met haar hoofd op de rand van een marmeren tafel.