ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Eindejaar

Vreugdevuur in San Cristóbal, 31 december 2012

Ramira (17) rookt doodgemoedereerd een shaggie op het plein van San Cristóbal, een stadje in de Managuayaanse Andes. Vriendin María (18) veegt met anderen de restanten van het nieuwjaarsvuur bijeen. Elke keer als deze haar een nagloeiende stoelpoot of speelgoedbazooka toeslingert, duikt Ramira opzij. ‘Gevaarlijk? Welnee,’ lacht ze. ‘Iedereen heeft hier derdegraads brandwonden in januari.’

Jaarwisselingen in Managuay zijn berucht. Het patroon is dit: met Oud en Nieuw vallen honderden doden en gewonden, de politie blijft op haar post en in de ochtend verklaart de Staatsgezondheidsdienst dat alles rustig is verlopen. Zo ook dit jaar. De werkelijkheid is echter anders: metropool Mataquintos snoof tot het ochtendgloren, in het jungleachtige noorden slingerde men naakt aan lianen en op de pampa’s van het zuiden vonden weer de met drank overgoten lamarodeo’s plaats. En in de Andes, in het westen, streefde elk plaatsje naar het hoogste vreugdevuur. 

Dit jaar streek San Cristóbal met de eer: de vlammen reikten wel 21 meter hoog. Het resultaat van gemeenschapszin, stelt Geraldo Puños (59), een van de vegers op het plein. ‘Aan de brandstapel draagt iedereen zijn steentje bij,’ zegt hij. ‘Een oud kastje, een stoel.’ Zelfs de overheid deed mee: de Immigratiedienst doneerde zevenhonderd in beslag genomen panfluiten van illegale Bolivianen, en één beenprothese.

Het vreugdevuur is simpelweg een traditie in San Cristóbal. Na middernacht vormen de mannen uit het stadje een kring en dansen er zo dicht mogelijk tegenaan. Wie als eerste zijn snor schroeit, krijgt – behalve rode blaren in zijn gezicht – de unieke kans om de nacht door te brengen met een scholiere naar keuze.

Ramira lacht: afgelopen maandag was zij zo’n scholiere. ‘Ik wist van toeten noch blazen, ik vond er niks aan. Toen hij zijn vriendengroep ging halen, ben ik hem snel gepeerd!’
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Weg van de euro? Op naar Managuay!


Vindt u, als ondernemer, de Europese hulp aan Griekenland een druppel op een gloeiende plaat? Verwacht u dat na na de ineenstorting van Spanje ook de val van de euro volgt? U bent de enige niet. Maar er is hoop.

Kom naar Managuay! Deze sympathieke Zuid-Amerikaanse bananendictatuur is onlangs uitgeroepen tot Investeringsland van het Jaar. Van het jaar 1921 om precies te zijn, want nergens ter wereld tref je nog zo’n onderontwikkelde economie aan. Kortom: volop kansen voor een ondernemer als u! Neem een kijkje in Mataquintos en laat u bedwelmen door de pracht én geur van deze tropische metropool. Maar laat uw scrupules thuis, want westerse begrippen als ‘rechten’ en ‘menselijke waardigheid’ komen in het Managuayaanse woordenboek niet voor!
‘Hier een kans grijpen is als het ontdekken van een prachtige vrouw. Je ziet haar, neemt haar, en daarna zorg je dat je aan haar kunt verdienen.’
– Eduardo Dinero, minister van Economie en Mosterdgas van Managuay

Fiat Banano paradepaardje Managuay


CHUCO – Op de jaarlijkse autoshow in Chuco is het Managuayaanse antwoord onthuld op de energiezuinige Toyota Prius. Met een brandstof die uit benzine en hele bananen bestaat, richt de Fiat Banano zich nadrukkelijk op een tropische afzetmarkt.

Generaal Hérculo Pinto de Caña, de minister van Foltering en Milieu, liet symbolisch een laatste banaan in de auto verdwijnen om vervolgens een rondje over de congresvloer te rijden. Helaas legde het voertuig, haperend, slechts twintig meter af, waarna het ironisch genoeg door een Chevrolet Volt moest worden teruggesleept.
De Fiat Banano is een vernieuwde versie van de gelijknamige ‘auto voor het volk’ die de militaire junta in 1972 in productie nam. Die werd haastig afgeschaft toen bleek dat vrijwel elk exemplaar ontplofte als je aan de benzine meer dan één banaan toevoegde.
Minister Pinto de Caña kondigde op de autoshow ook de ontwikkeling van twee andere voertuigen aan: de Ford Papaya en de Volkswagen Coco.

Economie: Transport

De M1, de snelweg van Chuco naar Mataquintos, is de belangrijkste verkeersader van het land. Hij is echter dringend aan renovatie toe: alleen al dit jaar bezeerden zeven lama’s hun hoeven aan het wegdek.

Toerisme: Topless bar China Delight

Entree van de Chinese topless bar China Delight, Mataquintos

Volgens sommigen heerst in het uitgaansleven van Mataquintos een eerlijke moraal.
Zo zou je met een gerust hart naar een topless bar kunnen gaan, waar je voor een redelijke prijs mag kijken naar prachtige, vrolijke jongedames met alleen een onderbroekje aan. De kans dat drie portiers 25 euro uit je portemonnee intimideren voor anderhalf uur in een rokerig hol van twintig vierkante meter, waar drie onverzorgde moeders met snorren weigeren hun schipperstruien uit te trekken voordat je minstens 50 euro bijbetaalt voor een special treatment, zou nihil zijn.

Dat is echter niet het geval.

‘Nobelprijs Mo Yan leidt tot oorlog’

Sergio Sánchez Hammarskjold

PERFIDO – Ook dit jaar gaat de Nobelprijs voor de Literatuur aan Sergio Sánchez Hammarskjold voorbij. De Managuayaanse schrijver is teleurgesteld. ‘Nog even en Zweden is in oorlog.’ 

Door Jens Mikkelsen

Meneer Hammarskjold, tijdens ons gesprek van gisteren wist u zeker dat u zou gaan winnen. 
Dat was een pose. De Zweedse Academie is een achterhaalde club van idioten die geen flauw benul hebben van literatuur.

Gisteren noemde u de Zweedse Academie nog een ‘respectabel instituut vol wijze mannen die weten wat ze doen.’
Ja, gelul natuurlijk.

Kent u het werk van Mo Yan? Hij is onderscheiden omdat hij ‘met hallucinerend realisme volksverhalen, geschiedenis en het hedendaagse combineert.’
Mo Yan is weer zo iemand die verzinseltjes op papier zet. Ik maak toegepaste literatuur. Neem zijn boek De wijnrepubliek en vergelijk dat eens met dit etiket dat ik vorige week nog geschreven heb voor de cabernet sauvignon van Malgusto: ‘Malgusto-wijn is het product van tweehonderd jaar ploeteren, van pioniersgeest en pis…’

Was u niet ook bezig met een roman?
(zucht) Jawel, maar na de eerste alinea dacht ik: mijn god, wat duurt dit láng! Toen ben ik verder gegaan met deze huis-aan-huis-folder voor een vriend van mij, Dokter Coco: ‘Last van aambeien? Erectieproblemen? Hoest uw lama? Dokter Coco geeft…’

Hoe voelt u zich eigenlijk?
Om eerlijk te zijn: het gaat wel. Ontspannen. Ik voel me gesterkt in mijn geloof.

Geloof?
In de komst van een Derde Wereldoorlog.

Dat klinkt dramatisch. 
Ziet u het dan niet? Deze Nobelprijs splijt de wereld in twee kampen: de Zweden en de niet-Zweden. Vorig jaar ging de Nobelprijs naar – goh, toevallig – een Zweed, en dit jaar naar een Chinees van wie niemand ooit gehoord heeft. Nog even en Zweden is in oorlog. En aangezien de Zweden met negen miljoen zijn en de rest van de wereld met zeven miljard, heb ik wel een idee wie die oorlog gaat winnen.

Al doen de Chinezen natuurlijk mee met de Zweden.
Verdomme, u heeft gelijk.

Zie ik daar een traan?
Stop dit gesprek.

O, oké.

Cultuur: de maandag

Een boomkonijn (chinchilla)

De maandag neemt van oudsher een belangrijke plaats in in de Managuayaanse cultuur. Hier enkele voorbeelden.

  • Op maandag 23 januari 1505 liet voor het eerst een Spaanse ontdekkingsreiziger, Don Camilo del Ponte, zijn gezicht zien in een indianennederzetting in het huidige Managuay. Op dinsdag 24 januari 1505 bewerkten de indianen dat gezicht met 57 speren en spietsen Don Camilo’s hoofd op een mintgroene cactus.
  • Jeremy Fuentes, de winnaar van The Voice of Managuay 2010, werd 21 jaar geleden geboren op een maandag. In de 163ste variant op het tv-talentenjachtformat moesten deelnemers het geluid van een inheems dier imiteren, en Jeremy pakte de jury in met een bronstig boomkonijn (‘Wenggg-skriii-OET!’ – foto).
  • Op maandag rusten de Managuayanen uit van het overigens maar mondjesmaat gebrachte kerkbezoek op zondag, en bereiden zij zich voor op de siësta van dinsdag door middel van een ongeveer net zo lange siësta (van circa 9:00 uur tot 17:00 uur).
  • Het woord voor maandag (‘lunes’) wordt door Managuayanen gewoonlijk verkeerd gespeld als ‘lunis’, ‘luns’ of ‘lunez’. Maar meestal schrijven zij het helemaal niet, omdat zij analfabeet zijn.

Uitgelekt: rebellen deden gevoelige toezegging

De Managuayaanse jungle, waar de maoïstische rebellen zich ophouden

LA LIBERTINA – De maoïstische rebellen hebben in geheime onderhandelingen met de militaire junta een zwaarbeladen toezegging gedaan: ze zouden bereid zijn niet geheel Managuay over te nemen, maar slechts 51 procent.

De regering-Jamón heeft daarop beloofd niet langer de dood van rebellenleider Fernando Sapo na te streven, maar die van ‘de complete coño-rebellentop.’ Een en ander werd gezegd tijdens geheime gesprekken in 2007, niet lang na de dat de militairen met een coup de rebellen uit de macht hadden verdreven.

De rebellenleiding, die zich schuilhoudt in de Managuayaanse jungle, ontkent de gedane toezegging. ‘Als het om de bevrijding van het volk gaat, sluiten wij geen compromissen. Wij zijn een beweging van principes.’ Het hoofdkwartier van de rebellen is het enige maoïstische bolwerk ter wereld met een Kentucky Fried Chicken en een meubelboulevard.

Konvooi zonder hulpgoederen naar Chili


DOS CHICAS – Een hulpkonvooi uit het Oost-Managuayaanse Dos Chicas is vanochtend vertrokken naar Chili om slachtoffers van de aardbeving bij te staan. Opmerkelijk, want alle vijf de vrachtauto’s zijn leeg.

Het konvooi maakt een omweg via Bolivia, Paraguay en Argentinië en is van plan om onderweg hulpgoederen te verzamelen. ‘Simpel: je toont een boertje je antitankwapen en hij laat je zijn hele boerderij leeghalen, ‘ verklaarde de konvooileider, die liever anoniem wilde blijven. De man heeft een route langs afgelegen plattelandsgebieden voorbereid.
Op de vraag wie deze onbaatzuchtige hulpactie betaalt, luidde het antwoord: ‘Kerken in Chili hebben een hoop tafelzilver. Voor wat, hoort wat.’

Zuid-Amerikaanse knoktor in Oosterwijk

De knoktor

OOSTERWIJK – Nadat gisteren in Winterswijk een Aziatische boktor werd aangetroffen, is nu ook een andere buitenlandse kever in ons land gesignaleerd: de Zuid-Amerikaanse knoktor.

Dat heeft het ministerie van Landbouw vanochtend gemeld. De knoktor staat bekend om zijn losse handjes. Een inwoonster van Oosterwijk ontdekte het dier in een boom in haar tuin. De vrouw zit nu thuis met een blauw oog. Biologen verwachten dat de terreur snel voorbij zal zijn: de Zuid-Amerikaanse knoktor voedt zich slechts met cameloïden als dromedarissen en alpacalama’s.

De Zuid-Amerikaanse knoktor (Oryctes guerillae) is afkomstig uit Managuay en is waarschijnlijk ons land binnengekomen via een illegaal wapentransport. Staatssecretaris Henk Bleker heeft besloten dat heel Oosterwijk dient te worden afgezet. Wie zich binnen de gemeentegrenzen begeeft, is verplicht bokshandschoenen te dragen.

Dictator schrijft kinderboek: een bestseller

Een moeras

MATAQUINTOS – Generaal Jamón, de militair dictator van Managuay, brengt vandaag een kinderboek uit. Oplage: zes miljoen exemplaren – best bijzonder voor een analfabeet land van amper vier miljoen inwoners.

Het boek draagt de titel De lama en het krokodillenkind. Het draait om de machtige lamakoning Antonio, die verliefd wordt op het krokodillenmeisje Conchita. Conchita, die kampt met een gewelddadige vader, een alcoholistische moeder en drie inwonende neven die haar seksueel misbruiken, smeekt Antonio haar mee te nemen naar zijn paleis.
De lama twijfelt, maar stemt uiteindelijk in. Hij wurgt Conchita’s neven en laat de rest van haar familie omkomen in de vlammenzee waarin hij het krokodillendorp heeft veranderd. Tenslotte laat hij Conchita – na een korte, maar heftige relatie – alleen achter in een moeras.
De uitgever geeft toe dat het boek, ook gezien het feit dat het 713 pagina’s telt, een ‘pittig werkje’ is.

Desalniettemin geldt De lama en het krokodillenkind nu al als bestseller: politieke en maatschappelijke organisaties zijn verplicht tientallen exemplaren af te nemen. Gewone Managuayanen moeten er – ondanks een analfabetismegraad van 80% – drie kopen. Toch is de animo groot: grofvuilophalers melden een explosieve toename van afgezaagde tafelpoten, wat betekent dat in elke huiskamer in Managuay plaats wordt gemaakt voor een stapeltje boeken.