Berichten

Geplaatst op

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Eindejaar

Vreugdevuur in San Cristóbal, 31 december 2012

Ramira (17) rookt doodgemoedereerd een shaggie op het plein van San Cristóbal, een stadje in de Managuayaanse Andes. Vriendin María (18) veegt met anderen de restanten van het nieuwjaarsvuur bijeen. Elke keer als deze haar een nagloeiende stoelpoot of speelgoedbazooka toeslingert, duikt Ramira opzij. ‘Gevaarlijk? Welnee,’ lacht ze. ‘Iedereen heeft hier derdegraads brandwonden in januari.’

Jaarwisselingen in Managuay zijn berucht. Het patroon is dit: met Oud en Nieuw vallen honderden doden en gewonden, de politie blijft op haar post en in de ochtend verklaart de Staatsgezondheidsdienst dat alles rustig is verlopen. Zo ook dit jaar. De werkelijkheid is echter anders: metropool Mataquintos snoof tot het ochtendgloren, in het jungleachtige noorden slingerde men naakt aan lianen en op de pampa’s van het zuiden vonden weer de met drank overgoten lamarodeo’s plaats. En in de Andes, in het westen, streefde elk plaatsje naar het hoogste vreugdevuur. 

Dit jaar streek San Cristóbal met de eer: de vlammen reikten wel 21 meter hoog. Het resultaat van gemeenschapszin, stelt Geraldo Puños (59), een van de vegers op het plein. ‘Aan de brandstapel draagt iedereen zijn steentje bij,’ zegt hij. ‘Een oud kastje, een stoel.’ Zelfs de overheid deed mee: de Immigratiedienst doneerde zevenhonderd in beslag genomen panfluiten van illegale Bolivianen, en één beenprothese.

Het vreugdevuur is simpelweg een traditie in San Cristóbal. Na middernacht vormen de mannen uit het stadje een kring en dansen er zo dicht mogelijk tegenaan. Wie als eerste zijn snor schroeit, krijgt – behalve rode blaren in zijn gezicht – de unieke kans om de nacht door te brengen met een scholiere naar keuze.

Ramira lacht: afgelopen maandag was zij zo’n scholiere. ‘Ik wist van toeten noch blazen, ik vond er niks aan. Toen hij zijn vriendengroep ging halen, ben ik hem snel gepeerd!’
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Geplaatst op

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Torta vómito

Een Managuayaanse delicatesse: torta vómito

De keuken glimt. De oven gloeit, ernaast staat een lege taartvorm. Het mangohouten aanrechtblad is bezaaid met aangevreten stukken deeg, paprika, papaja, maïskorrels en wat al niet meer. Chef-kok José Bartoloméu werpt een blik op zijn toeschouwers. Hij neemt een ferme slok olijfolie, direct uit de fles, en slikt. Dan: ‘BWÈÈÈÈH!’ Een straal braaksel vliegt in de taartvorm. Bartoloméu veegt zijn mond af en gebaart naar een van zijn koksmaatjes: ‘Bestrooi met kaas, uurtje in de oven op 220 graden.’

De wijze waarop José Bartoloméu zijn eigen draai geeft aan de traditionele Managuayaanse keuken is uniek. De braakseltaart, of torta vómito – oorspronkelijk voor mannen uit de sloppenwijken de snelste manier om na een dag hard luieren van een kater af te komen en aan een nieuwe fles te beginnen – is een simpel gerecht. ‘Maar dat laagje kaas bovenop, dat maakt het verschil,’ zegt Bartoloméu, als we hem na de demonstratie in zijn bomvolle restaurant even mogen spreken.

De Managuayaanse keuken is twee dingen: eenvoudig en goedkoop. Bartoloméu pakt er een klassiek recept bij om het te bewijzen: enchiladas mataquinteñas. ‘“Men stele een kip. Men dode hem met een steen. Men hakke hem aan gort. Men rolle hem in een tortilla. Eet smakelijk.”’ Bartoloméu: ‘Prima recept, niks meer aan doen. Ik voeg er alleen nog koriander aan toe. Het is een geweldig volksgerecht. Hoe vaak heb ik er niet een dot haar in aangetroffen, of, omdat de werkbank van oom Velasco dienst deed als aanrecht, een oude duimsleutel. Prachtig!’

De maître d’hôtel komt aangelopen. Of Bartoloméu voor de mensen niet een andere klassieker wil opdissen: de Bruine Trui? Met een verontschuldiging zegt de chef-kok me gedag. Hij gaat in een hurkzit. ‘Ja, ik moet ook wel,’ mompelt hij, en loopt richting het toilet. Que aproveche!
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Foto Persbureau Managuay

Geplaatst op

Couleur locale: het toilet


Veel Nederlanders denken dat een toilet in Managuay een vieze, onhygiënische bedoening is, maar niets is minder waar. Ziehier een keurige wc van een keurige Managuayaanse familie ergens op het platteland. Het porselein is gepoetst, de spiegels hangen aan de muur en de pater familias heeft zijn beste t-shirt opgehangen waarmee gasten hun besmeurde edele delen kunnen afvegen.

Geplaatst op

En weer blijkt een parlementariër agressief

Juan Afilado, parlementariër voor twee dagen

MATAQUINTOS – De Partij voor Paco (PPP) blijft grossieren in schandalen. Nu geeft het omstreden parlementslid Juan Afilado zijn zetel op.

Volgens Afilado heeft dat echter niets te maken met het feit dat hij zijn ex-vriendin ‘voor haar eigen bestwil’ tien jaar lang in een kelder opsloot. Ook de recordboete die hij in Peru kreeg – Afilado betaalde jongens om met een vrouwenstem telefoonseks te bedrijven – staat er los van, net als een atletiekincident uit de jaren 80, waarbij Afilado met een discus het halve gezicht van een concurrent wegsloeg. ‘Dat was destijds verdiend, dat gaf die jongen later zelf toe,’ aldus Afilado.

Het is het zoveelste keer dat Paco Tornado van de PPP (Partij voor Paco) zijn medeparlementariër moet vervangen. Eerder deze week stapte Enrique Lúkach op, die had verzwegen dat hij zijn 72-jarige buren met zoutzuur had overgoten en daarna in hun brievenbus urineerde. Nu zijn alle ogen gericht op de Afilado’s vervanger, Ivo del Bessanto. Deze werkte 20 jaar voor het ministerie van Sociale Zaken, waar hij bekend stond als ‘De Zwerverwurger’.

Geplaatst op

Etappe 15: De beste wielernamen: wie is de ‘Vroem-Froome’ van Zuid-Amerika?

Chris Froome (l) in actie tijdens de Tour de France

MATAQUINTOS – Met Chris Froome bezit de Tour de France eindelijk een topwielrenner wiens achternaam naadloos aansluit bij zijn snelheid. Waarom heeft de Ronde van Managuay niet zo’n renner?

Door Jens Mikkelsen

Om die vraag te beantwoorden, bezoeken we zondag het kamp van Team Onomatopee. ‘Wat een stomme vraag,’ zegt ploegleider Sergej Nomnomnom tussen twee happen van zijn avondeten door. ‘De namen van mijn mannen doen er niet toe, alleen hun prestaties. Helaas laten die te wensen over: Jean-Pierre Atchoum voelt zich al dagen niet lekker en Ricardo Zzz is voor elke etappe nog te laat aan de start verschenen.’ Ook teamarts Chuck Aaargh houdt het in zijn werkkamer liever zakelijk. Zodra hij sprinter André Glouglou – ‘hier, drink op’ – met een pijnstillende cocktail heeft weggestuurd, zegt hij: ‘Ziekte en pijn trekken zich niets aan van hoe iemand heet. Maar nu moet ik weg, want Simon Eee-youch krijgt een prik.’

Buiten het hotel waar de ploeg verblijft, halen drie renners een frisse neus. Helaas: ook zij moeten het antwoord op onze vraag schuldig blijven. Lucien Roaaar: ‘Ik snap niet wat je bedoelt. Trouwens, vandaag heb ik bijna net zo hard gereden als Froome.’ Ko Bareuh: ‘Ik niet.’ Ploegmaat Sven Gnagnagna: ‘Is dit een flauwe grap of zo?’
Terwijl we weglopen, horen we nog hoe Mads TuuutplofboeoemBATSiiihaudoiiiiingKLABOEMKNAL vloekend over een emmer struikelt.

RONDkijken
Rustdag: Pueblo Poñito
Vandaag rust het peloton uit in Pueblo Poñito. Volgens sommigen is dat een plaatsje waar je zo’n rustdag aangenaam kunt doorbrengen, bijvoorbeeld door een boottochtje te maken over het riviertje Yunango, dat meanderend richting een zeventiende-eeuws kasteeltje voert dat nog door een achterneef van Simón Bolívar zou zijn gebouwd. Dat is echter niet het geval.

Geplaatst op

Rapport: in Syrië is iets aan de hand

Syrië

MATAQUINTOS – Na vijf maanden onderzoek door een commissie van wijzen weet de Nationale Academie van Wetenschappen van Managuay het zeker: in Syrië ‘is iets aan de hand’.

Een groep van elf wetenschappers presenteerde dinsdag in Mataquintos een lijvig rapport over het land in het Midden-Oosten. In Syrië – waar al sinds maart 2011 een burgeroorlog woedt die inmiddels aan 110.000 personen het leven heeft gekost, twee miljoen Syriërs naar het buitenland heeft doen vluchten en waardoor naar schatting een op de drie inwoners geen huis meer heeft – ‘rommelt het’, zo luidt de conclusie. Het rapport roept de regering van president Bashar al-Assad dan ook op om het Syrische minimumloon te verhogen ‘voordat de vlam echt in de pan slaat.’

Het rapport laat de spagaat zien waarin de Nationale Academie zich bevindt. Aan de ene kant moet het haar broodheer, generaal Jamón, te vriend houden. Jamón, staatshoofd van Managuay en een kegelvriend van Assad, heeft de Syrische president vanaf het begin van de onlusten verdedigd. Aan de andere kant wil de Academie de wereld tonen dat het in staat is om met objectieve analyses en heldere inzichten te komen. De kans op dit laatste lijkt verkeken met dit rapport, dat de Syrische Burgeroorlog niet eens noemt, maar wel rept van ‘de gezonde democratie die Syrië is’ en ‘het gezeik dat dat kan veroorzaken.’

Critici vragen zich af wat deze ontkenning betekent voor de burgeroorlog in Managuay zelf, nu de maoïstische rebellen vanuit het noorden steeds verder oprukken naar de hoofdstad. Critici van deze critici vinden dat maar stom.

Geplaatst op

‘In Groot Dictee zat spelfout’

MATAQUINTOS – Het Groot Dictee der Managuayaanse taal eindigde gisteren in een hoop tumult. Niet verwonderlijk voor een land waar meer dan 80 % analfabeet is.

Chansonnier Huberto Champán: ‘Dit riekt naar fraude. Er zit een spelfout in het laatste woord, al weet ik niet waar precies.’ Filmster Nicky Sánchez, huilend: ‘Ik hoopte op een plek in de top drie, maar dat is helaas net niet gelukt.’ Sánchez maakte veertien fouten in het woord ‘la’.

Het dictee is in Managuay vooral een amusementsprogramma, waarin vrouwelijke politici hun metersdiepe decolletés tonen en zangers op retour plots uitbarsten in het refrein van hun nieuwste single. Intellectuele uitdaging is afwezig, want sinds jaar en dag bestaat het dictee uit een en dezelfde zin: ‘De lama loopt rond het cisterciënzer klooster.’ (‘La llama camina alrededor del convento Cisterciense.’). Het gemiddeld aantal fouten lag op 109.

Overigens geldt het Managuayaans niet als officiële taal. Spaans is de voertaal van het dictee, maar door velen wordt ‘lama’ als een typisch Managuayaans begrip gezien.

Geplaatst op

Nederland-Duitsland: de 3 meest gevreesde voetbalwedstrijden uit de geschiedenis

Het Managuayaanse elftal poseert trots met machetes (kapmessen) voor de wedstrijd Bolivia–Managuay, 1976

Het Nederlands elftal speelt vanavond op het EK Voetbal de alles-of-niets-groepswedstrijd tegen Duitsland. Er zijn echter matches waartegen meer werd opgezien – en terecht.

1999
Op het WK Voetbal in Djibouti (voor landen met een plaats op de FIFA-ranglijst van 195 en lager) raakt het Managuayaanse elftal in een vechtpartij verwikkeld. De spelers worden behandeld in het plaatselijke ziekenhuis, dat vanwege zijn gebrekkige hygiëne bekend staat als een verspreider van hepatitis en hiv. Poulegenoot Bhutan knijpt hem dan ook behoorlijk voor het aanstaande duel, met name vanwege de bijtgrage verdedigers Amaro ‘De Terriër’ Portes en Alonso ‘Dracula’ Valdivia.

1983
Argentinië komt naar Managuay! De Managuayaanse voetbalbond is doodsbenauwd: het sterrenteam van Diego Maradona zal de Managuayanen vernederen tot op het bot in deze vriendschappelijke wedstrijd. Gelukkig brengt de douane uitkomst: dankzij een extra ingewikkelde identiteitscontrole én urenlang inwendig fouilleren verschijnen de Argentijnen zo uitgeput op het veld dat het een acceptabel gelijkspel wordt: 1-1.

1976
Tijdens de Condorcup in Bolivia (een toernooi tussen Zuid-Amerikaanse dictaturen onderling en vernoemd naar Operatie Condor, de praktijk waarbij de militaire junta van Argentinië duizenden kritische burgers in de Rio de la Plata wierp) kan het Boliviaanse elftal opgelucht ademhalen. De concurrent uit Managuay, de schrik van het toernooi, kan gelukkig niet aantreden in de kwartfinale vanwege een incident. Maar dan besluit de rechter om de spelers tóch op borgtocht vrij te laten, en erger nog: ze krijgen hun kapmessen terug (foto).

Foto Rogelio de la Sierra

Geplaatst op

Demonstratie in mijn ontaardt in drama

Mijnpersoneel op zoek naar van slag geraakte militairen

MINAS DE CHUCO – Tijdens een oefening op de open dag van een mijnencomplex zijn 237 doden gevallen. De oefening moest laten zien dat Managuay, in tegenstelling tot Chili, goed in staat is om mijnongelukken te voorkomen.
Tijdens de open dag attendeerden militairen met doorgeladen kalasjnikovs dagjesmensen op het paviljoen ‘Chili: Een democratisch en dus incompetent land’. In het paviljoen sprak een presentator, staande naast de opening van een mijnschacht, tegen het publiek: ‘Waarom moeten die arme, Chileense kompels wachten tot Kerstmis op hun bevrijding? Doe mee met de oefening en zie hoe onze directie, bestaande uit mannen, een mijnongelukje oplost!’ Een ereloge vol militaire kopstukken keek vervolgens toe hoe 237 enthousiaste vrijwilligers in de mijnschacht afdaalden, waarna de liftkabel brak en de schacht het onder luid geraas begaf. 
Met de militairen gaat het inmiddels weer goed.
Geplaatst op

Jens Mikkelsen vanuit Managuay: Gezondheidszorg

Correspondent Jens Mikkelsen maakte al reportages voor video, en nu is radio aan de beurt: een verslag vanuit het Buena Esperanza-ziekenhuis in Mataquintos, Managuay. Met de VVD-commotie over de inkomensafhankelijke zorgpremie in het achterhoofd loopt Jens mee met dokter Nelson Maldonado en praat met hem over het Managuayaanse zorgstelsel. Dat blijkt niet inkomens-, maar statusafhankelijk te zijn.
Kom er maar in, Jens!

Zie ook:
Jens Mikkelsen vanuit Managuay: Lentekriebels (video)
Jens Mikkelsen vanuit Managuay: Recycling (video)

Geplaatst op

Jaarwisseling rustig verlopen


MATAQUINTOS – De jaarwisseling is in Managuay rustig verlopen. De Staatsgezondheidsdienst registreerde 734 doden en 22.196 gewonden en spreekt van ‘een kalme nacht’.

In het gehele land rukte de politie maar éénmaal uit. In Chuco, de hoofdstad van de gelijknamige Andesprovincie, ontstond een brand in de binnentuin van het politiehoofdkwartier toen agenten een vuurwerkmat van 22 vierkante meter, die niet afging, opnieuw wilden aansteken. Collega’s reden daarop gewapend en met sirene de binnenstad in om vuurwerk van burgers in beslag te nemen.