10 adviezen aan Desi Bouterse

Desi Bouterse krijgt onder meer advies van Johan Cruijff


Heeft hij net zijn eigen amnestiewet door het parlement geloodst, gaat het proces rond de Decembermoorden straks tóch door. Wat had de Surinaamse president Desi Bouterse beter kunnen doen? Tien adviezen van mensen die het kunnen weten.

  • Generaal Jamón (Managuay): ‘Hij had broers of neven tot rechter moeten benoemen. Dat doe ik hier ook altijd. Onafhankelijke rechtspraak, dat is echt superonhandig.’
  • Johan Cruijff: ‘Bouterse heeft toch alleen zijn politieke vrienden wat laten zeggen over dat proces? Je moet er zélf heen, en dan ruzie maken. Werkt altijd.’
  • Wouter Bos: ‘Niets. Het enige wat je kunt doen, is vragen aan je adviseurs: zit alles erin? Daarna hoef je niet alles nog een beetje gaan zitten narekenen.’
  • President Bashar al-Assad (Syrië): ‘Hij kan via de Verenigde Naties een staakt-het-vuren met die militair aanklager regelen. Niet erg hoor Dees, daarna kun je gewoon blijven schieten. ‘
  • President Ahmadinejad (Iran): ‘Hij had de Decembermoorden in een ondergrondse installatie moeten uitvoeren, dan was niemand erachter gekomen.’
  • Geert Wilders: ‘Hij had ze kapot moeten twitteren.’
  • Gert: ‘Eerst presenteer je een stom programma met een pratende hond. Daarna ga je, op grote schaal en met beleid, kinderen uitmelken.’
  • Samson: ‘Wraf!’
  • Kim Jong-un (Noord-Korea, om 07:30 uur vanmorgen): ‘Hij had een langeafstandsraket moeten lanceren die alle oppositie de mond snoert. Maar ze gaan beginnen, ik moet echt weg nu.’
  • Maaike (14): ‘Bouterse had die vijftien tegenstanders nooit moeten doodschieten. Of ben ik nu te naïef?’

Hogere zorgpremie: het kan ook anders

Ziekenhuismedewerkers vieren het in leven blijven
van een patiënt na de operatie

Terwijl de achterban van de VVD protesteert tegen de hogere zorgpremie, kijken experts naar Managuay. Dat straatarme land in Zuid-Amerika lijkt een derde weg gevonden te hebben in de gezondheidszorg: zorgpremies afhankelijk van status, plus meer efficiëntie. Een interview vanuit ziekenhuis Buena Esperanza in Mataquintos.

Door Jens Mikkelsen

Dokter Nelson Maldonado, u bent hersenchirurg en u gaat straks een patiënt opereren. Hoeveel moet die persoon daarvoor betalen?
Niets.

Maar de gezondheidszorg in Managuay is toch niet gratis?
Nee, maar het is een kolonel. Als ik die laat betalen, komt hij volgende maand terug met een paar collega’s om mijn arm te amputeren. En da’s wel gratis.

Hoe zit het met gewone Managuayanen?
Die moeten vooraf betalen natuurlijk. Dat klinkt harder dan het is: we proberen in het ziekenhuis zo goedkoop mogelijk te werken. ‘Managuayaanse efficiëntie’ noemen we dat.

Wat is dat dan, Managuayaanse efficiëntie?
Gewoon, zuinig zijn. Gebruikte naalden even schoonpoetsen met een doekje, luiers uitspoelen onder de kraan. En deze week bijvoorbeeld is de babyafdeling onderbezet, én moeten we van de overheid tijdelijk radioactief afval opslaan. Nou, dan schuif je de wiegjes aan de kant en zet je een paar vaten uranium neer.

Maar dat is toch niet gezond?
Nee, maar wel handig. ’s Avonds gaan hier de lampen uit, maar als je een van die baby’s op je schouder zet, heb je geen zaklamp meer nodig.

Bent u eigenlijk wel geschikt voor dit beroep?
Sorry, ik moet nu naar de operatiekamer.

Veel succes.
Ach, ik geef toe: ik ben geen foutloze hersenchirurg. Maar mijn aderlatingen zijn fenomenaal.

Fyra rijdt, ondanks het extreme weer

De Fyra vervoert ook meubels

MATAQUINTOS – De nieuwe expresdienst Fyra functioneert buitengewoon goed, gezien de extreme temperaturen in Managuay.

De Fyra is een internationale paard-en-wagen-lijndienst die de Managuayaanse hoofdstad Mataquintos verbindt met Santa Cruz in Bolivia. De expresdienst ging begin december 2012 van start en is mateloos populair, met name vanwege de betrouwbaarheid van de verbinding. Slechts éénmaal was er vertraging, vanwege een verkoudheid van koetsier José.

Ondanks de koude zomer van het moment – met temperaturen onder de 35 graden, ruim 5 graden minder dan normaal – loopt ook nu alles op rolletjes.

Foto Persbureau Managuay

Actiecomité wil Julio Poch steunen tijdens proces

Julio Poch in de rechtszaal in Retiro

MATAQUINTOS – Een actiecomité uit Managuay is van plan af te reizen naar Argentinië om Julio Poch te steunen tijdens zijn proces.

De Nederlander, een voormalige Transavia-piloot, wordt verdacht van het uitvoeren van zogenoemde ‘vluchten des doods’ tijdens de Argentijnse dictatuur (1976-1983). In de stad Retiro begon woensdag een megaproces tegen 68 verdachten, onder wie dus Poch. Een schande, meent het Managuayaanse actiecomité Waar Gehakt Wordt, Vallen Spaanders. ‘De Argentijnen voeren een hetze tegen hun dictatoriale verleden, dat hun zoveel heeft gebracht,’ aldus een woordvoerder. ‘Ze hadden nog nooit een WK Voetbal gewonnen – tot 1978. Ik bedoel maar.’

Leden van het comité maken op dit moment spandoeken met teksten als ‘Argentinië – Nederland 3-1 na verlenging’ en ‘Een goede piloot moet vlieguren maken’. Ze willen morgen afreizen naar Retiro, al neemt tijdens het maken van dit stukje de animo merkbaar af. ‘We kunnen ook in het weekend vertrekken, het komt niet op een dag of twee,’ relativeert de woordvoerder. Een spandoekenmaakster: ‘Misschien moeten we het over de jaarwisseling heen tillen. Ze verwachten toch dat het proces twee jaar duurt.’ Een derde: ‘Het is trouwens best ver rijden.’ Een vierde: ‘Het eten in Argentinië is toch anders.’ Een vijfde: ‘Misschien kunnen we het proces ook op tv volgen.’ Een zesde: ‘Ik heb zin in bier.’ Allen: ‘JAAA! Bier!’

Pastoor gebruikt as uit urnen voor Aswoensdag

De kerk van Riobamba

RIOBAMBA – Een pastoor uit het Managuayaanse Riobamba heeft vanochtend askruisjes uitgedeeld met as van overleden parochianen.

De man was waarschijnlijk gespannen door het grote aantal katholieken dat op deze Aswoensdag, de woensdag na carnaval, naar de kerk was gekomen om op het voorhoofd het traditionele askruisje te ontvangen. Sommige gelovigen roken onraad toen de pastoor hen toebeet: ‘Pak zelf maar!’ en wees op een krat achter het altaar vol urnen uit het aanpalende crematorium. Toen de geestelijke, inmiddels rood aangelopen, in een hoek van de kerk een aantal kruizen en bijbels op een hoop gooide en om benzine gilde, verlieten de meesten het gebouw.

Te lichte valpartij nekt depressieve wielrenners

Team Harakiri: de voorbereidingen in Japan waren zo veelbelovend

PIRAÑAS – Na de valpartij van vorige week vrijdag hoopte Team Harakiri op dat ene, fatale incident. Maar helaas: kopman Kesino herstelde snel. Gisteren verliet hij teleurgesteld de Ronde van Managuay.

‘Een verschrikkelijke keuze om te maken’, zei Robu Kesino terneergeslagen, na afloop van de elfde etappe. ‘Mijn lichaam was vorige week nog gebutst en gekwetst, maar nu voel ik me kiplekker. Geen hersenletsel of niks. Ik heb niet eens kramp.’ Kesino is een pechvogel: in 2009 liep hij in de Ronde van Japan slechts een gebroken pols op, tijdens de voorbereidingen eerder dit jaar maakte hij een valpartij zonder noodlottige gevolgen.

Kesino is al de vijfde uitvaller van Team Harakiri in de Ronde van Managuay. De Japanners, allemaal kampend met depressieverschijnselen, zijn afgekomen op het grote aantal slachtoffers dat La Ronda vorig jaar kende. Ze rijden mee in de hoop op een glorieuze dood, maar die is tot dusver uitgebleven. Ploegleider Kanuki Yamatongo: ‘Dat krijg je met te hoge verwachtingen. En deze jongens zijn al neerslachtig, dus als dit ook al niet meezit, gaan de kopjes hangen.’

ONDERTUSSEN IN MANAGUAY: Lama’s

Een lama

Het Sint-Gribusplein in Mataquintos, zomaar een plein in Latijns-Amerika. Oude mannetjes dammen, dames kopen papaja’s, ergens wordt een bedelaar in elkaar gerost. Eén ding is echter typisch Managuayaans: het prieeltje met het lamabeeld. Student Vicente (22) staat erbij. Waarom? Hij toont ons zijn gouden hanger: een mannenlijf met een lamakop, omringd door zonnestralen. ‘Pacha Mama Lama. Ze beschermt ons.’

Het is moeilijk om het belang van de lama in de Managuayaanse cultuur te overschatten. Volgens de Manca-indianen schiep een lama zelfs de wereld: Pacha Mama Lama was boos op de eeuwige duisternis en schoot, aan het begin der tijden, een fluim weg waaruit de aarde ontstond. Het was zuur en stinkend speeksel, bestaand uit halfverteerd voedsel uit de maag. Volgens andere bronnen was ze dan ook gewoon verkouden. Hoe dan ook, niet voor niets siert een lama de Managuayaanse vlag.

Het beest vervult echter ook een praktische rol. Van de Andes met zijn lastdieren tot aan de schimmige wereld van de lamabordelen en filmproducties als Lama Fellatio II – overal wordt het dier gekoesterd. De elitetroepen van de Managuayaanse cavalerie zitten zelfs op lama’s. De beroemdste van hen schopte het zowaar tot het biljet van 200.000 peso: Lope la Llama bleek tijdens de Oorlog van de Vijf Papaja’s (1850-1852) zoveel slimmer dan de officier op zijn rug, dat hij tot generaal werd benoemd. Sindsdien erft elke lama de rang van zijn berijder, wat de resultaten van het Managuayaanse leger overigens behoorlijk heeft opgekrikt.

Op een hoek van het Sint-Gribusplein speelt een groepje scholieren Lamabord, een variant van Ganzenbord. Het gerol van hun dobbelsteen is bijna niet te horen, maar hun opgewonden kreten des te meer. ‘Nu ik, nu ik! (…) Vakje 54. “Je richt een politieke partij op. Ga naar de gevangenis.” Ah, coño!’
Noud Nijssen

Deze culturele reportage was eerder te lezen in de Volkskrant.

Werk Oscar Niemeyer (1907-2012) ontdekt

Lunchroom Clivia in San Hernando


Oscar Niemeyer (1907-2012), de Braziliaanse architect die gisteren overleed, werd wereldberoemd met zijn modernistische gebouwen. Dat hij ook in buurland Managuay opdrachten heeft aangenomen, is minder bekend. Het bovenstaande werk, lunchroom Clivia in San Hernando, is volgens sommigen ‘briljant in zijn eenvoud en het bewijs van de dynamisch-sensuele potentie van gewapend beton.’ Volgens anderen is het ‘fucking lelijk.’

Duel lijsttrekkerschap Groenen: 1 dode

In de Calle San Hernando in San Luís heeft het winkelend publiek zich inmiddels uit de voeten gemaakt met de laatste bezittingen van Débil, die nog op de kar ligt (midden). 

SAN LUÍS – Het duel tussen Yolanda Zumo en Teófilo Débil om het lijsttrekkerschap van de Groenen is beslecht in het voordeel van de eerste. Débil haalde zijn pistool niet tijdig uit het holster.

Het tweegevecht vond woensdag plaats in een drukbezochte winkelstraat van San Luís, een stad op de pampa’s van Zuid-Managuay. Uitdager Débil werd verrast door Zumo, die hem neerschoot voordat de scheidsrechter het startsein had gegeven. Toch keurden de verzamelde toeschouwers de uitslag goed. 84% vond dat Zumo, ondanks haar vrouw-zijn, als ‘een echte leider’ uit het duel naar voren was gekomen. 12% vond Débil dood net zo sympathiek als levend. 4% dacht tijdens het duel aan seks.

De Groene Beweging, zoals de Groenen officieel heten, is hiermee klaar voor 12 september. Dan benoemt generaal Jamón de leden van het Managuayaanse parlement. Grote vraag is welke partijen zich daarna mogen bemoeien met de belangrijkste taak van de volksvertegenwoordiging: de organisatie van het parlementaire toeptoernooi.

Zoon Jamón klasgenoot Kim Jong-un

GÜMLIGEN – César Jamón, zoon van de militaire leider van Managuay, blijkt een schoolvriend te zijn geweest van Kim Jong-un, de beoogde dictator van Noord-Korea.

De twee zaten op dezelfde kostschool in Gümligen in Zwitserland, zij het onder pseudoniem. Iedereen kende echter hun identiteit, zo leert een belronde langs oud-klasgenoten, allen telgen uit voorname families. Haroshi Toyota: ‘Wie dat niet doorhad, was oerstom. Als ze familiebezoek kregen in hun studentenflat, gingen ze opeens keiharde marsmuziek draaien.’

De dictatorkinderen kregen aanvullend avondonderwijs, maar speelden in hun schaarse vrije tijd ook met klasgenoten. ‘Meestal wilden ze soldaatje doen,’ herinnert Jean-Pierre Gillette zich. ‘Je was als de dood om door César en Kim gevangen genomen te worden. De anderen draaiden alleen maar je armen op je rug, maar zij kwamen met hele zelfgemaakte martelwerktuigen aanzetten.’ Madison Hewlett-Packard griezelt nu nog bij de gedachte aan de waterboardmachine, gemaakt van oude onderbroeken en lauwe Sisi.

Ondanks deze spellen hielden César en Kim zich doorgaans afzijdig van het groepsgebeuren in hun klas. Norbert Nescafé: ‘Dan zaten ze tijdens de les samen wat te krabbelen op een vel papier. Galgje, meestal.’